Thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh: Dấu hiệu & cách điều trị

Hiện nay, tình trạng thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh đang ngày càng trở nên phổ biến. Đồng thời, bệnh lý này gây ra nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Cụ thể, thoát vị đĩa đệm không chỉ gây đau nhức mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, việc chủ động tìm hiểu về các dấu hiệu sớm của bệnh là vô cùng quan trọng. Vì điều này có thể can thiệp điều trị một cách hiệu quả nhất. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh để bảo vệ sức khỏe cột sống của bạn.

1. Thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh là gì?

Thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh là tình trạng nhân nhầy bên trong đĩa đệm cột sống thoát ra ngoài và gây chèn ép lên các rễ dây thần kinh xung quanh. Đây là một bệnh lý thường gặp về cột sống, xảy ra khi đĩa đệm bị tổn thương do lão hóa hoặc các tác động mạnh. Tình trạng chèn ép này gây ra các cơn đau nhức khó chịu, tê bì và yếu cơ, ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Thoát vị đĩa đệm chèn rễ dây thần kinh là bệnh lý thường gặp, có xu hướng trẻ hóa dần. 

2. Các triệu chứng thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh

Các triệu chứng của thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh rất đa dạng và phụ thuộc vào vị trí đĩa đệm bị thoát vị và mức độ chèn ép dây thần kinh. Tuy nhiên, người bệnh thường trải qua các cơn đau và rối loạn cảm giác ở vùng lưng hoặc cổ, lan xuống các chi.

• Đau lưng hoặc cổ: Đây là triệu chứng điển hình nhất, cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, thường tăng lên khi vận động, ho hoặc hắt hơi. Đau có thể lan dọc từ thắt lưng xuống mông và chân (đau thần kinh tọa) hoặc từ cổ xuống vai và tay.
• Tê bì và yếu cơ: Do dây thần kinh bị chèn ép, người bệnh có thể cảm thấy tê bì, châm chích hoặc mất cảm giác ở một vùng da nhất định. Yếu cơ có thể xảy ra ở chân hoặc tay, gây khó khăn trong vận động và cầm nắm đồ vật.
• Rối loạn đại tiểu tiện: Trong trường hợp nặng, thoát vị đĩa đệm có thể chèn ép các dây thần kinh kiểm soát chức năng bàng quang và ruột, dẫn đến bí tiểu, tiểu không tự chủ hoặc táo bón. Đây là một dấu hiệu nguy hiểm cần được can thiệp y tế khẩn cấp.

3. Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh

Có nhiều yếu tố có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh. Trong đó phổ biến nhất là quá trình lão hóa tự nhiên và các thói quen sinh hoạt không khoa học. Việc hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh giúp chúng ta chủ động phòng ngừa và bảo vệ cột sống tốt hơn.

• Tuổi tác: Theo thời gian, đĩa đệm cột sống dần mất nước, trở nên khô và dễ bị tổn thương hơn. Quá trình lão hóa tự nhiên này là một trong những nguyên nhân chính gây thoát vị đĩa đệm ở người lớn tuổi.
• Thói quen sinh hoạt: Mang vác vật nặng sai tư thế, ngồi làm việc quá lâu một tư thế, ít vận động đều làm tăng áp lực lên cột sống, dẫn đến nguy cơ thoát vị đĩa đệm. 
• Chấn thương cột sống: Cột sống bị tổn thương do tai nạn hoặc vận động mạnh cũng có thể gây nên tình trạng thoát vị đĩa đệm chèn ép các dây thần kinh
• Nguyên nhân khác: Yếu tố di truyền hoặc tiền sử bệnh lý xương khớp, béo phì, các bệnh bẩm sinh (hẹp ống sống,…) cũng có thể dẫn đến bệnh lý này. 

Bệnh có thể do tuổi tác lớn, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chấn thương do tai nạn,…

4. Biến chứng của thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, thoát vị đĩa đệm có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các biến chứng này có thể kéo dài dai dẳng và khó phục hồi hoàn toàn.

• Đau rễ thần kinh: Đây là biến chứng phổ biến nhất, cơn đau lan dọc theo đường đi của dây thần kinh bị chèn ép, gây khó chịu và hạn chế vận động. Đau rễ thần kinh có thể kéo dài âm ỉ hoặc bùng phát dữ dội, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày.
• Đau nhức khi vận động: Thoát vị đĩa đệm làm giảm khả năng linh hoạt của cột sống, gây đau nhức khi người bệnh vận động, cúi gập hoặc xoay người. Tình trạng này khiến người bệnh ngại vận động, dẫn đến cứng khớp và suy yếu cơ bắp.
• Rối loạn cảm giác: Chèn ép dây thần kinh có thể gây rối loạn cảm giác như tê bì, châm chích, nóng rát hoặc mất cảm giác ở vùng da tương ứng. Rối loạn cảm giác gây khó chịu và ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận của cơ thể.
• Rối loạn bài tiết: Trong trường hợp nặng, thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng có thể chèn ép các dây thần kinh chi phối chức năng bàng quang và ruột, gây rối loạn tiểu tiện (bí tiểu, tiểu không tự chủ) và đại tiện (táo bón, mất kiểm soát đại tiện).
• Cột sống thắt lưng bị lệch: Để giảm đau, người bệnh có xu hướng nghiêng vẹo người, lâu ngày dẫn đến lệch vẹo cột sống thắt lưng. Cột sống lệch không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến chức năng nâng đỡ và vận động của cơ thể.
• Teo cơ: Khi dây thần kinh chi phối cơ bị chèn ép kéo dài, các cơ bắp sẽ bị yếu dần và teo nhỏ. Teo cơ làm giảm sức mạnh và khả năng vận động của chi, ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động hàng ngày.
• Thiếu máu não: Trong một số trường hợp hiếm gặp, thoát vị đĩa đệm vùng cổ có thể chèn ép động mạch đốt sống, gây thiếu máu não và các triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, suy giảm trí nhớ. Đây là một biến chứng nguy hiểm cần được theo dõi và điều trị kịp thời.

5. Cách điều trị thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh

Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh, từ các biện pháp bảo tồn đến phẫu thuật xâm lấn. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.

5.1. Dùng thuốc điều trị

Sử dụng thuốc là phương pháp điều trị phổ biến giúp giảm đau và kháng viêm trong giai đoạn cấp tính của bệnh. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), thuốc giãn cơ và vitamin nhóm B. Tuy nhiên, thuốc chỉ có tác dụng giảm triệu chứng tạm thời và không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của bệnh.

5.2. Nắn chỉnh cột sống Chiropractic

Nắn chỉnh cột sống Chiropractic là phương pháp điều trị không dùng thuốc. Thay vào đó tập trung vào việc khôi phục lại cấu trúc và chức năng sinh lý của cột sống. Bác sĩ Chiropractic sử dụng các kỹ thuật nắn chỉnh bằng tay nhẹ nhàng để giải phóng sự chèn ép lên dây thần kinh. Cùng với đó, phương pháp còn giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động. Điểm khác biệt của giải pháp này an toàn và hiệu quả trong điều trị thoát vị đĩa đệm ở mức độ nhẹ và trung bình.

Nắn chỉnh cột sống Chiropractic giúp chữa lành cơn đau hiệu quả, an toàn với sức khỏe. 

5.3. Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng

Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi chức năng cho người bệnh thoát vị đĩa đệm. Các bài tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp. Song song đó, phương pháp còn cải thiện sự linh hoạt của cột sống, giảm đau và ngăn ngừa tái phát. Người bệnh cần kiên trì thực hiện các bài tập theo hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu.

5.4. Phẫu thuật

Phẫu thuật thường được chỉ định khi các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả. Hoặc khi bệnh nhân có các biến chứng nghiêm trọng như yếu liệt chi, rối loạn đại tiểu tiện. Phẫu thuật có thể bao gồm phẫu thuật cắt bỏ phần đĩa đệm bị thoát vị hoặc phẫu thuật hợp nhất cột sống. Đây là phương pháp can thiệp xâm lấn và cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

6. Cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh

Ngăn ngừa thoát vị đĩa đệm là vô cùng quan trọng. Việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa giúp bảo vệ cột sống khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì gây áp lực lớn lên cột sống, tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm. Hãy duy trì cân nặng ở mức khỏe mạnh thông qua chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, đặc biệt là cơ lưng và cơ bụng, hỗ trợ cột sống và giảm nguy cơ tổn thương đĩa đệm. Bạn nên lựa chọn các bài tập phù hợp với thể trạng và tránh các động tác quá sức.
• Tránh mang vác vật nặng sai tư thế: Khi mang vác vật nặng, hãy giữ thẳng lưng, gập đầu gối và sử dụng cơ chân để nâng vật lên. Tránh cúi khom lưng để nhấc vật nặng vì có thể gây áp lực lớn lên cột sống.
• Ngồi đúng tư thế: Bạn nên ngồi thẳng lưng, giữ cột sống ở tư thế tự nhiên khi làm việc hoặc học tập. Ngoài ra bạn có thể sử dụng ghế có tựa lưng và nghỉ ngơi, vận động nhẹ nhàng sau mỗi giờ làm việc.

Duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học để đẩy lùi nguy cơ thoát vị đĩa đệm. 

Thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh là một bệnh lý phổ biến gây ra nhiều đau đớn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này đã cung cấp những thông tin cơ bản về bệnh từ nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Hy vọng rằng, những kiến thức này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh và có biện pháp bảo vệ sức khỏe cột sống của mình.