Nhận biết suy thai và giải pháp phòng tránh khi mang thai

Suy thai là một trong những hiện tượng thai chết lưu rất nghiêm trọng mà nhiều bà bầu có nguy cơ phải đối mặt trong suốt giai đoạn thai kỳ. Tình trạng này có thể dẫn đến nguy cơ thai chết lưu trong bụng mẹ hoặc bị tác động đến khả năng hình thành, phát triển của não bộ, dẫn đến nguy cơ bị đần độn, chậm phát triển ngôn ngữ… khi sinh ra. Nhận biết các nguy cơ suy thai là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé.

• Mang thai ra máu nhưng không đau bụng có nguy hiểm không?
• Tâm lý khi có bầu có ảnh hưởng đến thai nhi?

Suy thai là tình trạng gì?

Suy thai là hiện tượng thai nhi bị thiếu oxy khi ở trong bụng mẹ hoặc trong thời gian chuyển dạ dẫn đến tình trạng thai bị chết lưu, não bộ thai nhi bị thương tổn nặng hoặc nhẹ tùy theo mức độ cấp cứu, bù đắp oxy lên não kịp thời.

Nguyên nhân gây suy thai thường vì một lý do bất ổn nào đó khiến nhau thai bị thoái hóa, hoạt động tuần hoàn máu và trao đổi oxy giữa mẹ và bé bị tác động, ngưng trệ dẫn đến tình trạng thiếu oxy trầm trọng, ion hydro (điện giải) trong máu bị rối loạn, tất cả yếu tố này đã dẫn đến hiện tượng suy thai.

Có 2 hiện tượng suy thai:

– Suy thai cấp tính: đột ngột xảy ra khi chuyển, nếu không cứu chữa kịp thời có thể dẫn đến các bất thường về trí não khi khôn lớn hoặc tử vong ngay lập tức.

– Suy thai mãn tính: xảy ra từ từ trong suốt giai đoạn thai kỳ, không có biểu hiện rõ rệt và có thể chuyển thành suy thai cấp tính khi chuyển dạ. Nghiêm trọng hơn thai có thể chết lưu trong bụng mẹ, gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến từ cung của người mẹ, khả năng làm mẹ về sau.

Tác hại của việc suy thai

Như đã nhắc đến, suy thai dẫn đến rất nhiều hậu quả nghiêm trọng cho bé và mẹ:

– Khiến thai chết lưu, ảnh hưởng đến tử cung nếu không phát hiện và mổ lấy thai kịp thời.

– Sơ cứu muộn ảnh hưởng đến não bộ của trẻ, nguy cơ bị động kinh, đần độn, chậm phát triển, kém thông minh.

Dấu hiệu nhận biết nguy cơ suy thai

Hiện tượng suy thai có thể nhận biết và ngăn chặn kịp thời nếu ta nhận thấy các dấu hiệu sau:

Màu sắc nước ối

Ở thời điểm chuyển dạ nếu màu sắc của nước ối trở nên bất thường, với các màu sắc đặc biệt sau người ta có thể phán đoán ra tình trạng suy thai:

– Nước ối biến thành màu vàng dẫm có nghĩa đang có dấu hiệu suy thai, cần được chú ý điều trị ngay lập tức.

– Nước ối có màu xanh chứng tỏ thai phụ đã có dấu hiệu suy thai nhưng hiện tại không còn tình trạng này. Cần được theo dõi tích cực bởi biểu hiện suy thai có thể xuất hiện trở lại ngay.

– Nước ối có phân su chứng tỏ có khả năng bị suy thai cấp trong quá trình chuyển dạ, cần được xử lý nhanh chóng vởi phân su có thể gây nhiễm trùng cho bào thai.

Tim thai đập không đều

Thiếu oxy làm ảnh hưởng đến thai nhi bao gồm cả tình trạng tim thai đập không đều, đập nhanh hoặc chậm hoặc lúc nhanh lúc chậm, có khi trên 160 lần/phút, có khi dưới 100 lần/phút. Nhịp tim sẽ được đo chính xác mỗi khi đi siêu âm, do vậy siêm âm định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện các biểu hiện suy thai sớm.

Thai nhi cử động lộn xộn

Thai nhi có những biểu hiện cử động bất thường có khi đạp mạnh và nhiều rồi chậm dần và động tác ít dần đi, sau một thời gian không hề thấy có cử động gì chứng tỏ thai nhi có nguy cơ bị chết lưu rất cao.

Mẹ có thể theo dõi cử động của thai nhi bằng cách nằm yên trên giường, đếm đủ thai nhi có 4 lần cử động trong 30 phút chứng tỏ thai nhi vẫn khỏe mạnh. Ngược lại nếu trong vòng 4 giờ mà thấy thai nhi có ít hơn 10 cử động thì người mẹ cần đi khám thai ngay lập tức để kiểm tra tình trạng của thai nhi.

Siêu âm

Dấu hiệu suy thai ban đầu chỉ thường dựa trên các suy đoán, do vậy để đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho thai nhi cần đi khám thai thường xuyên, siêu âm chuẩn đoán tại bác sĩ có uy tín để đảm bảo thai nhi được an toàn, khỏe mạnh.

Sản phụ nào có nguy cơ bị suy thai cao

– Nữ giới đang mang trong mình các căn bệnh mãn tính như bệnh tim, thậ, cao huyết áp, tiểu đường, suy hô hấp, thiếu máu…

– Thường gặp phải các biểu hiện bất thường như ngôi thai, vỡ ối non, thiếu ối, rau tiền đạo, vôi hóa bánh nhau, nhiễm độc thai nghén, chuyển dạ kéo dài… trong thời gian mang thai và sắp chuyển dạ.

– Có dấu hiệu tràng hoa quấn cổ thai nhi khi siêu âm, có thể dẫn đến suy thai cấp tính, mất tim thai…

– Người mẹ nằm sai tư thế, có thể khiến thành tử cung chèn vào động mạch chủ, khiến máu lưu thông đến tử cung bị giảm, cản trở máu về tim khiến thai nhi bị tụt huyết áp. Vì vậy trong thời gian mang thai nên nằm nghiêng để đảm bảo an toàn cho thai nhi.

– Thai phụ thường giảm hoạt động tuần hoàn ngoại vi, làm cản trở quá trình trao đổi máu và oxy đến thai nhi, gây suy thai.

Nên làm gì khi nghi ngờ bị suy thai?

– Nếu nghi ngờ có dấu hiệu suy thai, cần đến gặp bác sĩ sản khoa ngay lập tức để được kiểm tra và chuẩn đoán, kịp thời ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm nếu có.

– Những trường hợp suy thai có thể nhận thấy rõ rệt như sa dây rốn, bong nhau non, dọa vỡ cổ tử cung… bác sĩ sẽ đưa ra quyết định nhổ lấy thai ngay.

– Nếu vỡ ối phải xem liệu có sa dây nhau không, kịp thời đẩy lên trong tư thế nằm – quỳ sấp đồng thời chèn gạc vào âm đạo, tẩm huyết thanh ấm.

Ngăn ngừa nguy cơ suy thai

Cách tốt nhất để ngăn ngừa nguy cơ suy thai là khám thai định kỳ đủ 6-8 lần trong suốt thai kỳ, người mẹ cần đảm bảo tăng ít nhất 20% cân năng chứng tỏ cơ thể cung cấp đủ dinh dưỡng cho thai nhi.

Nguy cơ suy thai tuy có khả năng xảy ra ở bất kì thai phụ nào, song nếu biết lưu ý và chăm sóc cơ thể đúng cách, thai nhi sẽ được đảm bảo an toàn trong suốt thời gian mang thai.