Mọi điều cần biết về bệnh bại liệt ở trẻ em

Các chuyên gia y tế từng cảnh báo rằng bệnh bại liệt đang quay trở lại trong 2 – 3 năm trở lại đây. Nó trực tiếp đe dọa đến sức khỏe cộng đồng, nhất là đối với sức khỏe trẻ nhỏ. Tình trạng bệnh bại liệt ở trẻ em ngày càng gia tăng và gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm hơn trước.

Bệnh bại liệt là gì?

Bệnh bại liệt là một bệnh truyền nhiễm cấp tính ở con người. “Thủ phạm” chính là virus Polio gây ra thông qua đường tiêu hóa. Loại virus này cư trú ở môi trường bên ngoài. Nó xâm nhập vào cơ thể bất cứ khi nào hệ miễn dịch kém. Nó có thể sống khoảng 2 tuần khi ở nhiệt độ thường. Tuy nhiên Polio lại dễ dàng chết khi ở nhiệt độ 56 độ C chỉ trong 30 phút. Sức tàn phá của virus Polio là vô cùng dữ dội. Nó đi vào cơ thể tấn công hệ thần kinh trung ương. Từ đó kéo theo tổn thương đáng kể các tế bào thần kinh vận động nơi vỏ não hoặc tủy sống.

Triệu chứng bệnh bại liệt ở trẻ em

– Giai đoạn ủ bệnh: Ở giai đoạn 7 – 14 ngày hoặc 2 – 35 ngày khi virus xâm nhập vào cơ thể, chúng hoàn toàn yên lặng, chưa gây nên bất kỳ triệu chứng nào.

– Thời gian khởi phát: trẻ bị sốt khoảng 38 – 39 độ C, đau đầu, mỏi gáy, buồn nôn tiêu chảy nhẹ trong vài ngày.

– Thời kỳ liệt: hầu hết bệnh bại liệt ở trẻ em là loại liệt mềm. Nó xảy ra không đồng đều, có thể liệt ở từng nhóm cơ không đối xứng. Đa phần trẻ bị liệt ở một chi hoặc nhiều chi. Thậm chí, ở một số trẻ còn bị liệt cả cơ quan hô hấp. Điều này khiến trẻ khó thở và có thể ngừng thở bất cứ lúc nào. Một số khác lại liệt tủy sống dẫn đến tử vong.

Theo thống kê có khoảng 30% trẻ bị liệt giảm dần từ 5 – 6 tuần. Tuy nhiên, số còn lại ở những trẻ khác thì không phục hồi được một phần hoặc toàn phần.

Xét nghiệm chẩn đoán

Ngoài những chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ cần có xét nghiệm virus để giám sát dịch. Bệnh phẩm khi gửi đến trung tâm giám sát bệnh bại liệt gồm:

– Huyết thanh ở giai đoạn cấp.

– Dịch xuất hiện ở hầu họng, ở phân hoặc nước não tủy.

Điều trị và chăm sóc bệnh bại liệt ở trẻ

– Trẻ đang trong tình trạng mới khởi phát bệnh, hãy cách ly trẻ tối thiểu trong 1 tuần.

– Nếu trẻ có đau nhức, mỏi cơ, trẻ có thể dùng Paracetamol hoặc Aspirin nhưng tuyệt đối phải có sự đồng ý của bác sĩ.

– Tuyệt đối không bế nách, không cho trẻ cử động mạng kẻo bị biến dạng.

– Trẻ muốn ngồi, phụ huynh cần đỡ trẻ và phải ngồi trên ghế có lưng tựa, giá đỡ tay chân.

– Khi nằm, tư thế đúng là khi hai bàn chân của trẻ áp sát vào thành chắn tạo vuông góc. Đặt gối nhỏ ở dưới lưng các các nếp gấp chi. Giường nằm của trẻ đảm bảo có thành chắn ở cuối.

– Nếu trẻ khó tiểu, tiểu bí dắt, bạn nên chườm ấm nơi vùng bàng quang. Nếu nặng hơn, hãy nhờ đến nhân viên y tế đặt ống thông tiểu.

– Giữ ấm các chi cho trẻ là điều cần thiết. Bạn nên đắp chăn hoặc xoa bóp nhẹ các chi và cơ của trẻ.

Cách phòng ngừa bệnh bại liệt ở trẻ

Tiêm vắc xin là cách phòng ngừa bệnh bại liệt ở trẻ em hữu hiệu nhất. Hiện nay, có 2 loại vắc xin được dùng phổ biến là Sabin (vắc xin sống giảm độc lực) và vắc xin tiêm.

– Vắc xin Sabin thường được gọi lại là vắc xin bại liệt uống OPV, có thời gian bảo vệ khoảng 10 năm. Loại vắc xin này nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng ở trẻ. Nó được dùng 3 lần vào thời điểm 2 tháng tuổi, 3 tháng và 4 tháng tuổi. Tuy nhiên loại vắc xin này có thể gây ra tác dụng phụ nhưng chỉ dưới 1%. Lưu ý, tránh dùng vắc xin Sabin cho trẻ đang bị sốt, buồn nôn hoặc gặp các vấn đề về tiêu hóa.

– Đối với vắc xin bại liệt dạng tiêm thường được gọi là vắc xin bại liệt bất hoạt IPV. Loại vắc xin này chỉ được dùng khi trẻ không uống được vắc xin Sabin. Về chương trình tiêm chủng, nó cũng phải tuân theo lịch quy định 3 lần (khi trẻ đạt 2 – 3 – 4 tháng tuổi). Nó cũng theo lịch của các vắc xin bạch hầu, uốn ván hoặc ho gà.

Trẻ mắc bệnh bại liệt nếu không được chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tàn tật suốt đời hoặc tử vong. Hơn nữa, nguy cơ bùng phát bệnh bại liệt ở trẻ em có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Vì thế, ngay từ bây giờ các bậc phụ huynh cần trang bị nhiều kiến thức để có cách phòng ngừa bệnh lý một cách đúng đắn ở trẻ nhỏ.

Theo Khoe.online tổng hợp