Viêm cột sống dính khớp: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
Tác giả: Bui Ngan
Viêm cột sống dính khớp là căn bệnh mạn tính gây khó khăn cho người bệnh trong sinh hoạt thường ngày. Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Do vậy, nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị bệnh là điều cần thiết để phòng tránh và ngăn ngừa bệnh sớm nhất có thể.
1. Viêm cột sống dính khớp là gì?
Viêm cột sống dính khớp là bệnh lý viêm mạn tính có ảnh hưởng đến khớp, đặc trưng bởi tổn thương ở khớp cùng chậu, cột sống, các khớp chi dưới và các điểm bám gân. Bệnh lý gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống sinh hoạt của người bệnh.
Tỉ lệ mắc bệnh viêm cột sống dính khớp ở nam giới cao hơn gấp 3 – 4 lần so với nữ giới và thường khởi phát sớm ở độ tuổi thành niên từ 20 – 40 tuổi. Bệnh tiến triển khá chậm rãi nhưng theo thời gian có thể làm dính cứng khớp và đốt sống, thậm chí dẫn đến tàn phế.
Người bị viêm cột sống dính khớp nên được điều trị càng sớm càng tốt để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm về sau.
2. Nguyên nhân gây viêm cột sống dính khớp
Đến nay, trong y học vẫn chưa thể làm sáng tỏ đâu là nguyên nhân dẫn đến viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên, các bác sĩ đã đưa ra một số yếu tố góp phần tăng nguy cơ phát triển căn bệnh này, cụ thể:
- Yếu tố di truyền mang gen HLA-B27 nhưng trên thực tế, chỉ có một số ít người mang gen biểu hiện bệnh.
- Người mắc phải một số bệnh nền như: bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, và vẩy nến, viêm khớp.
3. Triệu chứng của bệnh viêm cột sống dính khớp
Người mắc bệnh viêm cột sống dính khớp sẽ có những triệu chứng ban đầu nổi bật như đau thắt lưng hoặc vùng lưng vào ban đêm, cứng khớp vào buổi sáng với cường độ thay đổi dần theo thời gian. Cơn đau có thể thuyên giảm nếu vận động nhẹ.
Biểu hiện đầu tiên của bệnh viêm cột sống dính khớp mà người bệnh thường gặp phải là đau lưng, đau cột sống, cứng cơ.
Ngoài ra, bệnh viêm cột sống dính khớp còn ảnh hưởng đến những khu vực khác trên cơ thể, gây ra một số triệu chứng và làm suy giảm sức khỏe, cụ thể:
- Viêm khớp cùng chậu, thường là đau một bên mông hoặc cả hai.
- Viêm điểm bám của gân và dây chằng vào xương.
- Đau khớp vùng hông và vai.
- Đau và sưng nóng các khớp gốc chi như khớp háng, khớp gối.
- Cơ thể mệt mỏi, ngủ không ngon giấc, sụt cân.
4. Chẩn đoán viêm cột sống dính khớp
Khi người bệnh cảm thấy đau lưng, đau vùng cột sống và xuất hiện các triệu chứng của viêm cột sống dính khớp cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám bởi bác sĩ và thực hiện một số chẩn đoán bệnh như sau:
4.1 Khám lâm sàng
Các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân thực hiện quy trình thăm khám lâm sàng bao gồm kiểm tra tầm vận động của cột sống theo các hướng khác nhau, xác định các vị trí đau bằng cách ấn tay hoặc di chuyển chi dưới theo các vị trí khác nhau. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân thực hiện phương pháp thở sâu nhằm kiểm tra khả năng di động của lồng ngực.
4.2 Chẩn đoán hình ảnh
Ngoài việc thực hiện khám lâm sàng cho bệnh nhân, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bệnh bằng hình ảnh để thêm phần chắc chắn. Có hai phương pháp chẩn đoán hình ảnh:
Chụp X-quang cột sống thắt lưng và khung chậu để kiểm tra và nhận biết những dấu hiệu biến đổi đầu tiên của xương, khớp.
Chụp MRI khung chậu (Chụp cộng hưởng từ) sẽ cho ra hình ảnh xương khớp chi tiết hơn, từ đó sớm chẩn đoán được bệnh hơn.
Phương pháp chụp X-quang là bước cơ bản để chẩn đoán bệnh viêm cột sống dính khớp.
4.3 Xét nghiệm máu
Để xác định chính xác viêm cột sống dính khớp ở người bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cho bệnh nhân như:
- Xét nghiệm tốc độ máu lắng (ESR)
- Xét nghiệm điện di Protein huyết thanh (SPEP)
- Tổng phân tích tế bào máu (CBC)
- Xét nghiệm protein phản ứng C (CRP)
- Xét nghiệm yếu tố di truyền HLA-B27
5. Phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp
Mục tiêu điều trị của bệnh viêm cột sống dính khớp là giảm đau, giảm cứng cơ, duy trì sự vận động của khớp, phòng tránh và ngăn ngừa tổn thương các cơ quan. Một số phương pháp điều trị được áp dụng cho người bệnh như:
5.1 Sử dụng thuốc điều trị viêm cột sống dính khớp
Phương pháp phổ biến và đơn giản nhất để làm thuyên giảm các cơn đau cho bệnh nhân là sử dụng thuốc kháng viêm được chỉ định như:
Thuốc chống viêm không có steroid (NSAIDs) giúp giảm đau, giảm cứng cơ do viêm cột sống dính khớp gây nên. Tuy nhiên, thuốc sẽ gây ra các tác dụng phụ không mong muốn lên dạ dày, tim mạch, thận,…
Thuốc chống thấp khớp (DMARDs) như sulfasalazine, methotrexate,… có thể làm giảm các triệu chứng khớp ngoại vi nhưng đối với triệu chứng viêm khớp cột sống sẽ không thuyên giảm.
Nhóm thuốc sinh học bao gồm các thuốc kháng TNF-alpha (etanercept, infliximab, adalimumab, certolizumab, golimumab) và thuốc ức chế Interleukin là phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên, nếu sử dụng nhiều cũng sẽ không tốt cho cơ thể của người bệnh.
Thuốc tiêm nội khớp Corticosteroids chỉ nên sử dụng cho một số chỗ đặc biệt như viêm điểm bám gân và viêm khớp ngoại biên.
5.2 Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương án điều trị chỉ áp dụng khi bệnh nhân bị tổn thương nghiêm trọng phần cột sống, khớp háng và những phương pháp nội khoa không đem lại hiệu quả cho người bệnh. Có hai loại phẫu thuật cho bệnh nhân là phẫu thuật chỉnh hình cột sống và phẫu thuật thay khớp háng (đối với trường hợp viêm dính khớp háng).
Vì nguy cơ nhiễm trùng hậu phẫu thuật là rất cao và một số rủi ro có thể phát sinh trong lúc phẫu thuật nên phương pháp này sẽ không được khuyến khích.
Bất kỳ cuộc phẫu thuật nào cũng đều có nguy cơ gây biến chứng, nhất là phẫu thuật được thực hiện ở khu vực cột sống thường rất nghiêm trọng. Tuy hình thức can thiệp ngoại khoa này mang đến hiệu quả nhanh, nhưng biến chứng sau mổ cột sống…
5.3 Điều trị không dùng thuốc
Các bài tập vật lý trị liệu sẽ giúp giảm đau, tăng sự dẻo dai và cải thiện tư thế. Từ đó hỗ trợ bệnh nhân trong quá trình điều trị viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên, để rút ngắn thời gian trị liệu cho bệnh nhân, giúp người bệnh trở lại với cuộc sống bình thường, các chuyên gia đề cao phương pháp Trị Liệu Thần Kinh Cột Sống (Chiropractic) kết hợp vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Đây là phương pháp giúp kiểm soát và cải thiện viêm cột sống dính khớp rất hiệu quả.
Hiện nay, phương pháp Chiropractic được phòng khám ACC ứng dụng để điều trị cho người bệnh. Bằng lực tay phù hợp, các Bác sĩ chuyên khoa Thần kinh Cột sống sẽ nắn chỉnh cấu trúc sai lệch của cột sống về lại đúng vị trí ban đầu. Từ đó, kích thích cơ chế tự chữa lành tổn thương cho người bệnh. Nhờ vậy, các cơn đau nhức và tình trạng cứng khớp giảm dần và biến mất hoàn toàn mà không cần sử dụng thuốc hay phẫu thuật.
Bác sĩ chuyên khoa Thần kinh Cột sống tại ACC đang nắn chỉnh cột sống cho bệnh nhân.
Bệnh nhân nên lựa chọn cơ sở thăm khám và điều trị uy tín, chẳng hạn như phòng khám ACC vì những lý do sau:
- ACC là đơn vị chuyên khoa Trị liệu Thần kinh Cột sống đầu tiên tại Việt Nam, được Bộ Y Tế cấp phép.
- Đội ngũ Bác sĩ có chuyên môn cao đến từ Pháp, Hoa Kỳ, Canada,… làm việc với sự trách nhiệm và tận tâm.
- Cơ sở vật chất hiện đại và trang thiết bị máy móc tối tân.
- Các Bác sĩ tại ACC sẽ dựa vào thể trạng của từng bệnh nhân và xây dựng phác đồ điều trị cùng chương trình vật lý trị liệu và phục hồi chức năng giúp cho bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, hạn chế nguy cơ tái phát.
Tìm hiểu hành trình điều trị viêm cột sống dính khớp thành công bằng phương pháp Chiropractic qua video sau:
5.4 Một số biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà
Vận động thường xuyên là điều rất cần thiết không chỉ trong quá trình điều trị bệnh viêm cột sống dính khớp mà trong cả cuộc sống thường ngày. Ngoài ra, người bệnh nên kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh sẽ giúp hỗ trợ các cơn đau nhức và tăng sự linh hoạt cho cơ thể.
Một số bài tập hoặc hoạt động nhẹ giúp hỗ trợ điều trị viêm cột sống dính khớp như yoga, kéo dãn cơ, đạp xe, đi bộ, bơi lội,… Người bệnh có thể tự luyện tập tại nhà để nâng cao sức khỏe và cải thiện xương khớp.
Trên đây là những thông tin chi tiết về bệnh viêm cột sống dính khớp. Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng nào kể trên, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để thăm khám và chữa trị kịp thời, giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm về sau.
