Thiếu oxy lên não: Triệu chứng và cách tăng oxy lên não
Tác giả: Ngọc Thảo
Thiếu oxy lên não là tình trạng vô cùng nguy hiểm, có thể gây tổn thương não vĩnh viễn nếu không được cấp cứu kịp thời. Vậy đâu là dấu hiệu thiếu oxy lên não và phòng ngừa như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau.
1. Thiếu oxy lên não là gì?
Thiếu oxy não (tiếng Anh: Cerebral Hypoxia) là tình trạng não không nhận đủ oxy. Não cần được cung cấp oxy và chất dinh dưỡng liên tục để hoạt động. Vì thế khi bị thế khi bị thiếu oxy, các tế bào não có thể bị tổn thương vĩnh viễn với nhiều biến chứng nguy hiểm.
Tình trạng não bị thiếu oxy có thể để lại nhiều biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
2. Nguyên nhân thiếu oxy lên não
Nguyên nhân thiếu oxy lên não có thể do:
- Bị nghẹt thở.
- Đuối nước.
- Điện giật.
- Chấn thương đầu, bao gồm chấn thương sọ não (TBI).
- Đau tim, rối loạn nhịp tim và đột quỵ .
- Rối loạn do sử dụng chất gây nghiện, bao gồm dùng thuốc quá liều và lạm dụng thuốc hít .
- Ngộ độc Carbon Monoxide hoặc hít phải khói thuốc.
- Co giật.
- Xuất huyết não.
- Các biến chứng phẫu thuật hoặc các vấn đề về gây mê.
3. Triệu chứng thiếu oxy lên não
Khi bị thiếu oxy lên não, cơ thể sẽ xuất hiện các dấu hiệu như:
- Hoa mắt.
- Nhức đầu, khó tập trung.
- Hay quên.
- Gặp khó khăn trong việc kiểm soát chuyển động.
- Môi trở nên tím tái.
Khi tình trạng thiếu oxy lên não kéo dài từ 5 phút trở lên, bệnh nhân có thể xuất hiện các vấn đề như:
- Hôn mê.
- Động kinh.
- Chết não.
Khi xuất hiện các triệu chứng thiếu oxy lên não, bệnh nhân nên đến bác sĩ để được kiểm tra càng sớm càng tốt.
4. Thiếu oxy lên não có nguy hiểm không?
Bộ não cần đến 1/5 tổng lượng oxy của cơ thể để hoạt động bình thường. Khi não không nhận đủ oxy, sau 5 phút các tế bào não bắt đầu chết dần. Sau 10 phút không có oxy, não sẽ chết (không còn hoạt động). Chính vì thế, thiếu oxy lên não là tình trạng vô cùng nguy hiểm.
5. Chẩn đoán tình trạng não bị thiếu oxy như thế nào?
Tình trạng thiếu oxy não thường được chẩn đoán dựa trên tiền sử bệnh và các xét nghiệm như:
- Chụp động mạch để kiểm tra lưu lượng máu đến não.
- Chụp CT hoặc MRI để tìm dấu hiệu đột quỵ, chảy máu não, sưng não hoặc các chấn thương khác.
- Điện não đồ (EEG) để đo hoạt động của não.
6. Cách chữa thiếu oxy lên não
Thiếu oxy não là một tình trạng khẩn cấp, cần được điều trị ngay lập tức. Nguồn cung cấp oxy được phục hồi cho não càng sớm thì nguy cơ tổn thương não nghiêm trọng và tử vong càng thấp.
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây thiếu oxy. Sau đây là một số cách tăng oxy lên não phổ biến trong y khoa:
- Thuốc giúp tăng oxy lên não.
- Thuốc để phục hồi huyết áp và nhịp tim.
- Thuốc để kiểm soát động kinh.
7. Phòng ngừa bệnh thiếu oxy lên não như thế nào?
Bạn có thể ngăn ngừa tình trạng thiếu oxy não cho bản thân và người thân bằng cách kiểm soát bệnh lý hiện tại (nếu có). Chẳng hạn, bạn nên đi khám bác sĩ định kỳ nếu gặp tình trạng hạ huyết áp, hoặc luôn giữ ống thuốc đặc trị bên cạnh nếu bạn bị hen.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tăng cường sức khỏe bằng cách cải thiện lối sống như:
- Tập luyện thể dục thường xuyên để nâng cao sức mạnh và sức bền của cơ thể, tăng cường oxy cho tế bào.
- Bổ sung rau xanh, ngũ cốc, thực phẩm có chất xơ, các loại vitamin các loại trái cây (quả mọng), hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, đồ uống có ga, rượu bia.
- Có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, không để cơ thể rơi vào tình trạng mệt mỏi, căng thẳng kéo dài.
8. Một số câu hỏi thường gặp
Sau đây là một số câu hỏi thường gặp về tình trạng thiếu oxy lên não và lời giải:
8.1 Nguyên nhân gây ra bệnh não thiếu oxy ở trẻ sơ sinh là gì?
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu oxy lên não ở trẻ sơ sinh như mẹ bị tiền sản giật, bị nhiễm độc khí Carbon Monoxide, mắc một số bệnh lý,… trong quá trình mang thai. Tình trạng thiếu oxy não ở trẻ sơ sinh có thể gây ra nhiều biến chứng cho trẻ như thai bị nhẹ cân, sinh non, suy dinh dưỡng,…
Bệnh não thiếu oxy ở trẻ sơ sinh vô cùng nguy hiểm nếu không được điều trị đúng cách.
8.2 Khả năng phục hồi của người bị thiếu oxy lên não như thế nào?
Khả năng phục hồi của bệnh nhân thiếu oxy lên não phụ thuộc vào thời gian bất tỉnh. Thời gian bất tỉnh càng lâu thì nguy cơ tử vong hoặc chết não càng cao và cơ hội phục hồi càng thấp.
8.3 Làm gì để phòng tránh thiếu oxy lên não?
Để phòng tránh thiếu oxy lên não, bạn nên có lối sống lành mạnh như: tập thể thao thường xuyên, bổ sung rau củ và trái cây trong bữa ăn hàng ngày, hạn chế bia rượu và các chất kích thích,…
8.4 Đâu là thuốc tăng oxy lên não?
Thuốc điều trị thiếu oxy lên não phổ biến có thể kể đến như Cinnarizin, Piracetam, Ginkgo biloba,… Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc phải điều trị thiếu máu não phải dưới sự chỉ định và giám sát của bác sĩ. Bệnh nhân không được tự ý sử dụng khi chưa được chẩn đoán bệnh hoặc sử dụng thuốc không đúng mục đích.
Trên đây là những điều cần biết về tình trạng thiếu oxy lên não. Có thể thấy, tình trạng này vô cùng nguy hiểm và để lại nhiều biến chứng cho người bệnh về lâu dài. Vì thế để phòng tránh và hạn chế tái phát bị thiếu oxy não, bạn nên thiết lập lối sống khoa học và lành mạnh, đặc biệt luyện tập thể thao đều đặn để nâng cao sức khỏe.