Chấn thương dây chằng đầu gối: Nguyên nhân và cách chữa trị
Tác giả: Phan Duong
Chấn thương dây chằng đầu gối thường gặp khi chơi thể thao, hoặc trong các trường hợp tai nạn hay té ngã đột ngột. Nếu không được chẩn đoán đúng và tiến hành điều trị kịp thời thì chấn thương sẽ nặng hơn, có thể khiến người bệnh mất đi khả năng vận động.
1. Nguyên nhân gây ra chấn thương dây chằng đầu gối
Dây chằng đầu gối là những mô sợi cứng liên kết và cố định các xương, giúp khớp chuyển động linh hoạt và ổn định. Dây chằng đầu gối rất dễ bị tổn thương khi có lực đột ngột tác động làm cho khớp gối bị xoay hay bị đè trực tiếp dẫn đến chấn thương.
Chấn thương dây chằng đầu gối có thể gặp trong những chấn thương thể thao, tai nạn giao thông hay tai nạn do ngã từ trên cao xuống. Chấn thương sẽ gây ra những cơn đau nhức, sưng đỏ vùng xung quanh gối làm hạn chế vận động.
2. Các loại chấn thương dây chằng đầu gối thường gặp
Các chấn thương dây chằng đầu gối thường gặp có thể kể đến như:
- Chấn thương dây chằng chéo trước (ACL)
Chấn thương này thường xảy ra khi người bệnh bị trẹo đầu gối do dừng lại đột ngột, va chạm với lực mạnh, chuyển hướng quá nhanh hoặc tiếp đất không đúng tư thế khi nhảy. Chấn thương dây chằng chéo trước khá thường gặp trong tai nạn hàng ngày, tai nạn giao thông. Khi dây chằng chéo trước bị tổn thương, bạn có thể nghe tiếng “rắc” ở vùng đầu gối, đồng thời sẽ cảm thấy vùng này trở nên lỏng lẻo.
- Chấn thương dây chằng chéo sau (LCP)
Dây chằng đầu gối sau khó bị tổn thương do dày và mạnh hơn nhưng nếu dây chằng trước gối, nhưng khi chấn thương sẽ nghiêm trọng và khó hồi phục hơn. Để gây ra chấn thương loại này thì người bệnh phải chịu một lực tác động mạnh, khiến cơ thể dồn một lực lớn lên đầu gối dẫn đến tổn thương.
- Chấn thương dây chằng bên trong gối (MCL)
Loại chấn thương này thường gặp ở những vận động viên chơi môn thể thao hay va chạm. Các va chạm mạnh, trực tiếp trong khi chơi những môn thể thao này sẽ khiến dây chằng giữa gối bị rách dẫn đến chấn thương.
- Chấn thương dây chằng bên ngoài (LCL)
Nếu đầu gối bị lực ép từ bên ngoài sẽ gây chấn thương dây chằng bên ngoài. Tình huống này thường gặp ở các tai nạn giao thông hay va chạm khi chơi thể thao. Chấn thương ở dây chằng bên ngoài sẽ gây ra sự mất ổn định cho khớp gối, khiến người bệnh không thể đứng vững, kèm với các triệu chứng như căng cơ, sưng và đau nhiều.
Chấn thương đầu gối là một chấn thương thường gặp trong sinh hoạt, lao động và chơi thể thao. Có nhiều loại chấn thương đầu gối khác nhau và tùy theo nguyên nhân được xác định, bạn nên áp dụng cách sơ cứu và điều trị phù hợp để chủ…
3. Điều trị chấn thương dây chằng đầu gối như thế nào?
Chấn thương dây chằng mức độ nhẹ có thể xử lý ban đầu như sau:
- Cho đầu gối nghỉ ngơi: Người bệnh cần phải hạn chế di chuyển hay cử động mạnh vùng gối, tránh để đầu gối bị tác động. Có thể sử dụng nạng để giảm thiểu cử động đến khi cơn đau giảm.
- Chườm lạnh: Trong vòng 24 giờ sau tổn thương người bệnh cần chườm đá lạnh đầu gối từ 20 – 30 phút và lặp lại sau 3 – 4 giờ để giảm tình trạng sưng, đau. Có thể thực hiện chườm lạnh trong 2 – 3 ngày sau đó hoặc đến khi vết thương hết sưng.
- Mang nẹp đầu gối để ổn định vùng bị tổn thương và không làm gối bị tổn thương thêm.
- Người bệnh chỉ dùng thuốc giảm đau nếu có sự hướng dẫn của bác sĩ và tránh lạm dụng thuốc vì sẽ gây ra các tác dụng phụ khi dùng lâu dài.
Những cách trên chỉ có thể làm giảm đau ban đầu. Nếu trong trường hợp chấn thương nặng thì cần điều trị theo liệu trình mà bác sĩ chỉ định như sau:
- Phẫu thuật: Sau khi khám và đánh giá mức độ chấn thương, bác sĩ sẽ quyết định người bệnh có cần phẫu thuật hay không. Các ca phẫu thuật thường có mục đích tái tạo dây chằng, áp dụng trong trường hợp dây chằng bị đứt hoàn toàn hoặc giãn quá giới hạn. Tuy nhiên, người bệnh cần cân nhắc trước khi phẫu thuật vì có thể để lại biến chứng về sau.
- Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic): Các bác sĩ khoa Thần kinh Cột sống có kiến thức chuyên sâu cùng tay nghề cao sẽ thực hiện nắn chỉnh các khớp xương bằng tay để cải thiện sự mất cân bằng khi di chuyển, từ đó chữa lành các cơn đau tận gốc.
- Vật lý trị liệu: Với phương pháp này, người bệnh có thể tiếp nhận trị liệu với 2 dạng khác nhau. Thứ nhất, là các bài tập được các bác sĩ chuyên khoa đưa ra sau cho tương thích với từng mức độ tổn thương của dây chằng. Bệnh nhân thực hiện các bài tập dưới sự hướng dẫn và theo dõi của chuyên viên điều trị. Thứ hai, là dùng các thiết bị hỗ trợ hiện đại để thúc đẩy quá trình lành thương và nâng tầm vận động cho khớp gối.
Xem thêm: + Chiropractic là gì? Nguồn gốc, nguyên lý hoạt động và độ an toàn + Vật lý trị liệu phục hồi chức năng và những điều cần biết
Tại Việt Nam, bạn có thể tìm đến Phòng khám ACC (thành viên của Tập đoàn FV) để tiếp cận liệu trình chữa trị kết hợp Chiropractic và Vật lý trị liệu hiện đại. Đối với chấn thương dây chằng khớp gối, người bệnh sẽ được đội ngũ bác sĩ nước ngoài thăm khám cẩn thận và trị liệu bằng các thiết bị hiện đại như sóng xung kích Shockwave, chiếu tia laser thế hệ IV. Đồng thời để đẩy nhanh hiệu quả điều trị, bệnh nhân còn được hướng dẫn thực hiện các bài tập thiết kế riêng, rất chuyên nghiệp và chu đáo.
Hãy cùng lắng nghe bác sĩ Wade Brackenbury (Phòng khám ACC) chia sẻ thêm về chấn thương dây chằng qua video sau:
4. Cách phòng tránh chấn thương dây chằng đầu gối
Bạn hãy nhớ những cách sau để có thể làm giảm các nguy cơ gặp phải các chấn thương dây chằng đầu gối:
- Khởi động kỹ trước khi chơi thể thao.
- Khi bật nhảy hãy tiếp đất đúng kỹ thuật.
- Không thực hiện các bài tập với cường độ cao và kéo dài.
- Thực hiện các bài tập với tạ như squat, deadlift để tăng sức mạnh cho các cơ và dây chằng.
- Thay đổi chế độ ăn thường ngày, cần tăng cường thực phẩm giàu Protein (thịt, cá, trứng,…), Canxi (sữa, đậu phụ,…), Vitamin D (cá ngừ, nấm, trứng,…) để hỗ trợ duy trì cơ, xương và dây chằng.
Khi bị chấn thương dây chằng đầu gối, việc biết rõ nguyên nhân và đưa ra cách điều trị kịp thời sẽ giúp chấn thương không trở nên nặng hơn. Vì vậy, khi phát hiện khớp gối bị đau bất thường, cảm nhận xương, lớp sụn bao bọc đầu xương cũng như dây chằng bị tổn thương, người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và điều trị kịp thời.